29/05/2025
Xuất phát từ thực tế cây Mía dò – một loài thực vật mọc hoang phổ biến tại các huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa – ít được khai thác về giá trị y học, nhóm nghiên cứu do PGS.TS. Ngô Xuân Lương chủ nhiệm đã tiến hành khảo sát, định danh và nghiên cứu chuyên sâu về dược tính của cây. Công trình đã xác định được hai loài Mía dò phổ biến tại khu vực này là Costus speciosus và Costus tonkinensis, từ đó chiết tách thành công các hợp chất có hoạt tính sinh học cao, đặc biệt là Costunolide – một hoạt chất cho thấy hiệu quả mạnh trong việc ức chế enzyme PTP1B và α-Glucosidase, góp phần điều hòa đường huyết.
Dựa trên các phân tích khoa học hiện đại, nhóm nghiên cứu đã xây dựng quy trình chiết xuất Costunolide tối ưu với hiệu suất cao, đồng thời đánh giá độc tính cấp và bán trường diễn, chứng minh tính an toàn của cao chiết Mía dò. Các thử nghiệm dược lý trên động vật cũng chỉ ra hiệu quả hạ đường huyết rõ rệt, mở ra tiềm năng phát triển sản phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường type 2 từ nguồn nguyên liệu bản địa.
Từ 500kg nguyên liệu Mía dò, nhóm nghiên cứu đã sản xuất thành công 5kg cao chiết thành phẩm – bước đầu đặt nền móng cho việc thương mại hóa sản phẩm. Dự án không chỉ góp phần tạo ra sản phẩm có giá trị y học cao mà còn thúc đẩy khai thác bền vững tài nguyên thiên nhiên, giải quyết bài toán sinh kế cho người dân miền núi.
Việc PGS.TS. Ngô Xuân Lương và cộng sự được vinh danh tại Giải thưởng Sáng tạo Khoa học – Công nghệ Việt Nam 2024 là minh chứng cho sự nỗ lực không ngừng của Trường Đại học Hồng Đức trong công tác nghiên cứu khoa học, chuyển giao tri thức và gắn kết nghiên cứu với thực tiễn. Nhân dịp này, PGS.TS. Ngô Xuân Lương cũng vinh dự nhận Bằng Lao động sáng tạo do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trao tặng.
Thành công của công trình một lần nữa khẳng định vai trò của Nhà trường trong việc tiên phong nghiên cứu các vấn đề khoa học gắn liền với phát triển vùng miền, đồng thời mở ra hướng đi bền vững trong khai thác tài nguyên sinh học phục vụ sức khỏe cộng đồng và phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hóa./.
Trung tâm CNTT, TT&TV